Rối loạn tiêu hóa là một vấn đề phổ biến mà nhiều trẻ gặp phải khi bắt đầu ăn dặm. Tình trạng này không chỉ khiến các bậc phụ huynh lo lắng mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ nếu không được xử lý kịp thời. Việc nhận diện sớm các triệu chứng và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiêu hóa và bảo vệ sức khỏe lâu dài cho bé.
Bé bị rối loạn tiêu hóa khi ăn dặm
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng khi các chất trong dạ dày không tự chủ di chuyển lên thực quản. Khi bé bắt đầu ăn dặm, sự thay đổi trong kết cấu thức ăn có thể khiến tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn hoặc tái phát, đặc biệt đối với những trẻ đã có tiền sử bị trào ngược từ sơ sinh.
Để giúp bé cải thiện tình trạng này, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Giữ bé ở tư thế thẳng đứng trong khoảng 30 phút sau khi bú hoặc ăn dặm để giảm áp lực lên dạ dày.
- Cho bé ăn với lượng ít hơn nhưng thường xuyên hơn trong ngày.
- Đảm bảo bé ợ hơi sau mỗi bữa ăn để giảm bớt không khí trong dạ dày.
- Không quấn tã quá chặt để tránh gây áp lực lên bụng bé.
Trào ngược dạ dày thực quản thường sẽ giảm khi bé lớn hơn, đặc biệt là khi bé bắt đầu ngồi vững và ăn dặm tự chỉ huy. Tuy nhiên, nếu bé có những triệu chứng nghiêm trọng sau đây, cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ:
- Nôn mửa, đặc biệt là nôn có màu xanh lá cây hoặc đỏ.
- Biếng ăn hoặc quấy khóc khi ăn.
- Không tăng cân hoặc giảm cân.
- Âm thanh lạ phát ra từ ngực hoặc lưng của bé.
- Khó thở khi ăn.
- Biểu hiện nghẹt thở hoặc khó nuốt khi bé cố ăn thức ăn.
Làm sao khi bé bị nôn ói khi ăn dặm?
Khi trẻ bị nôn ói, đây là hiện tượng chất lỏng từ dạ dày bị tống ra ngoài qua miệng hoặc mũi, thường diễn ra với cường độ mạnh. Ở giai đoạn ăn dặm, nôn ói có thể xảy ra do một số nguyên nhân phổ biến như ăn quá nhanh, ăn quá no, hoặc nuốt phải không khí trong khi ăn. Thỉnh thoảng, nôn ói có thể là dấu hiệu bình thường của hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, tuy nhiên, nếu hiện tượng này diễn ra liên tục, đặc biệt trong giai đoạn chuyển sang chế độ ăn dặm, cha mẹ cần chú ý và đưa bé đến bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân.
Để giảm thiểu tình trạng nôn ói ở trẻ trong giai đoạn ăn dặm, cha mẹ có thể áp dụng một số biện pháp sau:
- Đảm bảo bé luôn ngồi đúng tư thế trên ghế ăn trong khi ăn.
- Sau khi ăn, giữ bé ở tư thế thẳng đứng để giúp thức ăn dễ dàng tiêu hóa.
- Đảm bảo bé được bú đủ sữa mẹ hoặc sữa công thức để bù đắp chất dinh dưỡng và tránh tình trạng mất nước.
- Giữ cho trẻ thoải mái và mát mẻ để tránh mồ hôi dư thừa.
Nếu tình trạng nôn ói diễn ra thường xuyên và nặng, có thể dẫn đến mất nước và rối loạn điện giải, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ. Trong những trường hợp nôn ói nghiêm trọng, cha mẹ cần đưa bé đến bác sĩ ngay lập tức nếu thấy các dấu hiệu sau:
- Nôn ói liên tục, nhiều lần trong ngày.
- Nôn ói có màu xanh hoặc có lẫn máu.
- Sau khi nôn, bé trở nên lừ đừ, thiếu linh hoạt, hoặc có dấu hiệu mệt mỏi, cáu gắt.
- Trẻ có cảm giác đau đớn sau khi nôn.
Bé bị tiêu chảy khi ăn dặm phải làm như nào?
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, thay đổi trong chế độ ăn uống có thể khiến hệ tiêu hóa chưa quen, dẫn đến một số vấn đề, trong đó có tiêu chảy. Tiêu chảy ở trẻ nhỏ là tình trạng trẻ đi ngoài nhiều lần, phân lỏng hoặc nước, xảy ra ít nhất ba lần trong vòng 24 giờ. Nếu không được xử lý đúng cách, tiêu chảy có thể gây mất nước và chất điện giải, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bé.
Để hỗ trợ khi trẻ bị tiêu chảy, cha mẹ có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Tạm dừng cho bé ăn dặm trong vài ngày, để hệ tiêu hóa có thời gian ổn định.
- Tiếp tục cho trẻ bú sữa, thậm chí có thể tăng cường lượng sữa và cữ bú.
- Nếu trẻ mất nhiều nước, hãy bổ sung dung dịch điện giải theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Tuyệt đối không cho trẻ uống thuốc cầm tiêu chảy không kê đơn.
- Nếu bé đã ăn dặm, hãy lựa chọn những thức ăn nhẹ, dễ tiêu như chuối, bánh quy giòn, bánh mì nướng hoặc ngũ cốc. Tránh các thực phẩm khó tiêu như đồ chiên rán, nước táo, sữa, nước ép đặc hoặc thực phẩm có nhiều đường và chất béo.
Một vấn đề khác cần chú ý là tiêu chảy có thể dẫn đến hăm tã, do phân lỏng tiếp xúc lâu với da. Vì vậy, cha mẹ cần thay tã cho trẻ thường xuyên, lau sạch mông bé bằng nước sạch, không dùng khăn ướt và cố gắng để bé không phải mặc tã càng lâu càng tốt. Đồng thời, thoa kem chống hăm để bảo vệ da bé.
Nếu trẻ có dấu hiệu mất nước, như miệng khô, không có nước mắt khi khóc, ít đi tiểu, hoặc sốt, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay lập tức. Ngoài ra, nếu phân của bé có lẫn chất nhầy hoặc máu, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn và cần được thăm khám kịp thời.
Bé bị táo bón khi ăn dặm phải làm như nào?
Khi trẻ bắt đầu ăn dặm, táo bón là một vấn đề khá phổ biến và có thể gây khó chịu cho bé. Táo bón xảy ra khi trẻ gặp khó khăn trong việc đi tiêu, phân trở nên cứng và việc đi ngoài trở nên đau đớn. Mặc dù táo bón có thể xuất hiện ở nhiều trẻ em trong giai đoạn này, nhưng nếu cha mẹ thực hiện đúng các biện pháp phòng ngừa, tình trạng này có thể được kiểm soát hiệu quả.
Dưới đây là một số cách giúp trẻ tránh táo bón và duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh:
- Nếu bé vẫn bú mẹ, hãy đảm bảo cho bé bú đều đặn, giúp duy trì lượng chất lỏng cho cơ thể.
- Khi bé đã bắt đầu ăn dặm, việc bổ sung nước trong chế độ ăn là rất quan trọng để tránh tình trạng mất nước, làm tăng nguy cơ táo bón.
- Với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, có thể cho bé uống một lượng nhỏ nước trái cây tươi (như nho, lê, táo, mận) khoảng 50-100ml mỗi ngày, chia thành nhiều lần uống nhỏ.
- Cung cấp cho bé các loại thực phẩm giàu chất xơ như rau bina, đậu Hà Lan, mận khô, đào, lê, và mơ vào các bữa ăn hàng ngày để hỗ trợ hệ tiêu hóa. Nên cho bé ăn những loại thực phẩm này ít nhất hai lần mỗi ngày.
- Tuyệt đối không tự ý cho trẻ dùng thuốc nhuận tràng nếu chưa có sự đồng ý và hướng dẫn của bác sĩ.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, cha mẹ cần đưa trẻ đi khám bác sĩ ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường sau:
- Trẻ không đi tiêu trong hơn 3 ngày liên tiếp, kèm theo nôn ói, quấy khóc, hoặc đau bụng.
- Phân có lẫn máu.
- Trẻ đau đớn, khó chịu khi đi cầu.
- Phân có dấu hiệu bất thường như phân sống (không được tiêu hóa đúng cách).
Việc chăm sóc và theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ trong giai đoạn ăn dặm là rất quan trọng để đảm bảo bé phát triển khỏe mạnh và tránh các vấn đề tiêu hóa.
Những rối loạn tiêu hóa thường gặp ở trẻ
Các vấn đề tiêu hóa khi trẻ bắt đầu ăn dặm như viêm ruột kết hoặc dị ứng thực phẩm khá phổ biến và có thể khiến cha mẹ lo lắng. Viêm ruột kết thường xảy ra khi trẻ phản ứng với protein trong sữa bò, sữa công thức, đậu nành, hoặc trứng, gây đau bụng, quấy khóc và máu trong phân. Khi gặp triệu chứng này, cần ngừng cho trẻ ăn thực phẩm nghi ngờ và tham khảo bác sĩ.
Ngoài ra, phản ứng dị ứng với thức ăn, như phát ban hoặc mề đay, cũng cần chú ý. Các thực phẩm dễ gây dị ứng bao gồm sữa, trứng, hải sản, đậu nành và đậu phộng. Vì vậy, chỉ nên giới thiệu từng loại thức ăn mới để dễ dàng phát hiện và xử lý dị ứng kịp thời.
Để giảm nguy cơ rối loạn tiêu hóa, cha mẹ nên bổ sung vi chất dinh dưỡng như kẽm, selen, vitamin B và C, giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa và phát triển toàn diện cho trẻ.
Lời kết
Tóm lại, ăn dặm là giai đoạn quan trọng nhưng cũng có thể gặp một số vấn đề tiêu hóa. Tuy nhiên, hầu hết những rối loạn này có thể kiểm soát được nếu cha mẹ nắm vững các kiến thức cơ bản và kiên nhẫn trong việc chăm sóc con.
Công ty TNHH JUMYS VIỆT NAM
Showroom: 59/13 Trần Phú, Phường 4, Quận 5, TP. Hồ Chí Minh
Văn phòng: Tòa nhà P&T Building, 27-29 Phó Đức Chính, P. Nguyễn Thái Bình, Q.1, TP. Hồ Chí Minh
Hotline: 093.843.6668
Email: info.jumys@gmail.com
Fanpage: facebook.com/jumysbabycarrier
Shopee: shopee.vn/jumys_vietnam_chinhhang
TikTok: tiktok.com/@diuvaiembe.jumys